رنگ بندی کابل فیبر نوری در مخابرات و شبکه

رنگ بندی کابل فیبر نوری در مخابرات و شبکه، رنگ بندی در فیبر نوری جهت شناسایی فیبرها ، کابل ها ، کانکتور ها و اتصالات فیبر نوری مورد استفاده قرار می گیرد. شناسایی کابل ها و کانکتور های فیبر نوری با توجه به استاندارد رنگ بندی بسیار مورد اهمیت و جذاب می باشد و کسب مهارت شناسایی سریع علاوه بر صرفه جویی در زمان، شما را در عیب یابی به روش درست پیش خواهند انداخت. متاسفانه بسیاری از کارشناسان، اپراتور های نصب شبکه فیبر نوری و حتی متخصصان اقدام به مطالعه استاندارد های فیبر نوری و رعایت انها نمی نمایند و این نکته مشکلات گسترده ای را در زیر ساخت شبکه های موجود ایجاد نموده است. چرا که به محض حضور نیروی متخصص و رویارویی با عدم رعایت رنگ بندی مشکلاتی مانند زمان عیب یابی طولانی ایجاد می گردد.

فهرست مطالب

1. رنگ بندی کابل فیبر نوری در مخابرات و شبکه
   
   1. 1. ضرورت رعایت رنگ بندی
      2. رنگ بندی در کانکتور های فیبر نوری
      3. استانداردهای رنگ بندی فیبر نوری
      4. روکش کابل فیبر نوری
      5. تار های کابل فیبر نوری
      6. کانکتور ها و اتصالات فیبر نوری

رنگ بندی کابل فیبر نوری در مخابرات و شبکه

پچ کورد های فیبر نوری در شبکه و مخابرات معمولا از کابل های زیپ کورد (دوتایی) و ساختار تکی سیمپلکس طراحی و ساخته شده اند، روکش زرد رنگ بطور مثال نشان دهنده سینگل مد بودن آن پچ کورد می باشد، رنگ روکش کابل فیروزه ای نیز نشان دهنده فیبر نوری مالتی مد OM3 می باشد، در برخی مواقع مانند پیگتیل های مرتب شده بر اساس رنگ بندی شناسایی نوع فیبر نوری از روی بوت انتهای کانکتور صورت می پذیرد، به عنوان مثال در عکس زیر با توجه به بوت فیروزه ای رنگ نوع فیبر نوری پیگتیل های فوق مالتی مد OM3 می باشد. پیگتیل های فیبر نوری که دارای کانکتور در یک انتهای خود می باشند براساس رنگ بندی بوت (قطعه پوششی انتهای کانکتور ، چکمه کانکتور نوری) قابل شناسایی می باشند، در مورد پچ کورد ها و پیگتیل ها علاوه بر بوت کانکتور رنگ روکش نیز بر اساس رنگ بندی نوع فیبر نوری را مشخص می نماید.

تیوب های داخل کابل های فیبر نوری بر اساس رنگ بندی طراحی و مشخص گردیده اند، درک الویت ها و ترتیب رنگ بندی در زمانی که شما یک کابل را جهت انجام فرایند سر بندی و فیوژن فیبر نوری آماده می سازید، بسیار مورد اهمیت می باشد. رنگ تیوب های بافر و همینطور تارهای فیبر نوری موجود در تیوب ها به شناسایی فناوری مورد نیاز جهت تکمیل سربندی فیبر ها در زمان طراحی شبکه کابل کمک می نماید.

ضرورت رعایت رنگ بندی

رنگ بندی فیبر نوری به ویژه هنگام انجام فیوژن فیبر نوری مورد اهمیت می باشد. چنانچه شما فیوژن فیبر نوری را جهت ارتباط بین دو کابل فیبر نوری انجام دهید (فیوژن سر به سر)، رنگ های متناظر(همسان) هر کابل را به یکدیگر بایستی فیوژن نمایید، در صورت فیوژن تار های نوری کابل به پیگتیل های فیبر نوری ، فرایند زمانی که از پیگتیل های رنگی استفاده نمایید، مشابه فیوژن نظیر به نظیر فیبر ها می باشد و زمانیکه رنگ های پیگتیل ها همسان تارهای فیبر نوری کابل نباشند بایستی به ترتیب رنگ بندی اقدام به فیوژن و سپس آنها در کوپلر های پچ پنل یا محفظه سربندی قرار دهید.

در اینجا مثال دیگری با فیوژن مفصل کابل OSP را مشاهده می فرمایید که در آن کابل فیبر نوری 432 کور به دو کابل جداگانه تقسیم شده است.

هر کاست دارای 72 کور فیوژن می باشد، بدین ترتیب تیوب های بافر رنگی و تارهای رنگی جهت قرار گیری درست مطابق شکل استفاده می شود.
فیوژن کابل های ریبون راحت تر است ، چراکه که تنها بایستی فیبر های نوری نواری را به شکل درست روبروی هم در دستگاه فیوژن قرار دهید تا به روش استاندارد ریبون ها از نظر رنگ بندی با هم مطابقت داشته باشند.

در اینجا فیوژن فیبر نوری ریبون را مشاهده می فرمایید:

پچ کورد ها در شبکه فیبر نوری به همراه پچ پنل ها مورد استفاده قرار می گیرند. استاندارد ها از کد های رنگ بندی فیبر نوری برای شناسایی انواع آداپتورهای فیبر نوری (کوپلر ها) و اتصالات (کانکتور های فیبر نوری ) استفاده می نمایند تا شناسایی صحیح و مناسب را آسان نماید.

رنگ بندی در کانکتور های فیبر نوری

رنگ بندی فیبر نوری در کانکتور ها و کوپلر های فیبر نوری نیز امکان شناسایی سریع نوع فیبر نوری پچ کورد ها و پیگتیل ها را به همراه دارد. برای مثال پچ کورد فیبر نوری با روکش رنگی بنفش نشان دهنده نوع فیبر نوری مالتی مد OM4 بهینه شده با فناوری لیزر LOMMF می باشد، و یا پچ کورد با رنگ لیمویی نشان دهنده فیبر نوری مالتی مد OM5 با فناوری پهن باند Wide Band است. بر همین اساس رنک روکش فیروزه ای نشان دهنده فیبر نوری OM3 و نارنجی نشان دهنده OM2 می باشد. فیبر نوری OM1 نیز رنگ روکش نارنجی دارد ، البته بوت انتها یا بدنه کانکتور OM1به رنگ بژ می باشد. در مورد OM2 رنگ بوت انتهایی و یا بدنه کانکتور مشکی می باشد. در مورد فیبر نوری سینگل مد نیز رنک روکش زرد و در مورد کانکتور ها نیز بسته به پولیش سطح کانکتور نوع APC سبز رنگ و نوع UPC آبی رنگ در مورد بوت و یا بدنه کانکتور می باشد.
شاید هیچ چیز در فیبر نوری پیچیده تر از مدیریت قطبیت فیبرهای نوری در هنگام استفاده از کانکتور های مالتی فایبر از نوع MPO نباشد. در استاندارد TIA-568 که قطبیت فیبر را پوشش می دهد ، توضیح قطبیت MPO تقریباً 40 صفحه طول می کشد. در اینجا یک کابل MPO معمولی وجود دارد:

کابل های فیبر نوری بریک اوت Breakout برای شبکه های کابل MPO جهت شناسایی کانکتور ها به صورت جداگانه به رنگ بندی فیبر نوری احتیاج دارند.

کانکتورهای فیروزه ای نشان دهنده نوع فیبر نوری 50/125 مالتی مد OM3 می باشد.

اتصالات بژ نشان می دهد که نوع فیبر نوری 62.5/125 مالتی مد OM1 می باشد. کدهای رنگی روی فیبر های نوری با ساختار تایت بافر 900 میکرون تار نوری 1-12 را مشخص می نماید.

استانداردهای رنگ بندی فیبر نوری

مهم ترین استاندارد رنگ بندی TIA-598 طبقه بندی  TIA می باشد که به کد رنگ بندی فیبر نوری می پردازد ، بیشتر تولیدکنندگان از آن استفاده می نمایند و در فرایند رنگ بندی محصولات ، به آن ارجاع می دهند ، اگرچه استثنائات زیادی بر اساس نیازها یا ترجیحات مشتری وجود دارد. در ادامه توصیات TIA-598 را به شکل مختصر بررسی می نماییم، همچنین می توانید از طریق لینک زیر به اطلاعات بیشتری دسترسی داشته باشید.
https://docs.msp-ict.com/Color-Coding-TIA-598C-fibre-optic-cable-fa.html

استاندارد رنگ بندی DIN/VDE 08888 که بیشتر در کشورهای اروپایی رایج می باشد، بایستی توجه داشته باشید که هنگام خرید محصولات از تولید کنندگان اروپایی رنگ بندی را براساس TIAدرخواست نمایید، در غیر اینصورت محصولات بر اساس رنگ بندی فوق به شما ارائه می گردند.

استاندارد رنگ بندی IEC 60304 نیز استاندارد رنگ بندی IEC می باشد که بیشتر در مورد شبکه های صنعتی مورد استفاده قرار گرفته است،‌استاندارد TIA بیشتر در مورد شبکه و مخابرات مورد استفاده قرار می گیرد. استاندارد رنگ بندی IEC و TIA با هم متفاوت می باشند و بایستی دقت لازم را در شناسایی این استاندارد داشته باشید! در شکل زیر هر 3 استاندارد رنگ بندی فیبر نوری را مشاهده می فرمایید.

همچنین استاندارد رنگ بندی Swisscom ، ISO و IEC 60794-2 نیز در شکل زیر نشان داده شده اند که در تجهیزات خاص مورد استفاده قرار می گیرند. در شکل زیر میتوانید این رنگ بندی ها را نیز مشاهده فرمایید:

روکش کابل فیبر نوری

روکش بیرونی رنگی کابل ها و همچنین چاپ روی کابل های فیبر نوری indoor تولید شده توسط تولید کنندگان معتبری مانند کورنینگ CORNING و متز کانکت METZ و.. بر اساس استاندارد رنگ بندی فیبر نوری طراحی گردیده اند، رنگ بندی فوق در کابل های فیبر نوری توزیعی Distribution ، کابل های فیبر نوری Interconnect و زیپ کورد های فیبر نوری و کابل های نوری Breakout جهت شناسایی سریع و تعیین طبقه بندی و اندازه فیبر استفاده می شود. کابل های مورد استفاده در فضای باز به طور کلی برای محافظت در برابر اشعه ماوراء بنفش دارای روکش بیرونی سیاه رنگ (مشکی) می باشند، البته علائم و اطلاعات مربوطه روی کابل چاپ می شود.

زمانیکه کابل فیبر نوری دارای روکش رنگی بر اساس رنگ بندی فیبر نوری جهت شناسایی نوع فیبر داخل کابل می باشد، در نظر داشته باشید که کابل تنها دارای یک نوع فیبر است ، رنگ ها بایستی مطابق آنچه که در جدول 3 نشان داده شده است، باشد برای مثال کابل فیبر نوری OM3 دارای روکش رنگی فیروزه ای یا AQUA دارای فیبر های نوری 50/125 میکرون مالتی مد می باشد و فیبر نوری سینگل مد در داخل آن قرار ندارد.

چنانچه کابل دارای فیبر های نوری با نوع های مختلف باشد (کابل ترکیبی یا کامپوزیت) ، روکش بیرونی کابل فیبر نوری بایستی دارای حروف چاپی جهت شناسایی مقادیر و انواع تارهای فیبر نوری درون کابل باشد. جدول 3 نامگذاری ترجیح داده شده را برای انواع تار های فیبر نوری مختلف را نشان می دهد ، به عنوان مثال “کابل فیبر نوری 12 کور با مشخصات ، 8×50/125 و 4xSM .” برخی از تولیدکنندگان برای کابل های ترکیبی یا کامپوزیت از رنگ مشکی به عنوان رنگ روکش استفاده می نمایند.
وقتی از چاپ روکش بیرونی کابل جهت شناسایی انواع و طبقه بندی تار های نوری موجود استفاده می شود ، نامگذاری جدول 3 برای انواع مختلف تارهای فیبر نوری ترجیح داده می شود. ممکن است در آینده ضمیمه های دیگری نیز به آن اضافه شود و چاپ متمایزی برای سایر انواع فیبرها به جدول 3 اضافه گردد.

یادداشت:
ممکن است روکش رنگی کابل در فواصل مشخص نوار رنگی رنگ بندی کابل را دارا باشد به جای آنکه کل روکش تک رنگ استفاده شود.
در شرایط محدودی به جهت پیاده سازی شبکه های خاص جهت شناسایی تارهای فیبر نوری ، ممکن است چاپ بین تولید کننده و مصرف کننده به شکل مشخصی مورد توافق قرار گیرد.
ممکن است از رنگ های دیگر استفاده شود به شرطی که چاپ روی قسمت بیرونی باشد
روکش طبقه بندی تار های فیبر نروی را در بند زیر 4.3.3 مشخص می نماید.
در برخی از انواع زیر ساخت های شبکه کابل توزیعی (به عنوان مثال ، کابل های پلنوم) ، ممکن است کابل دارای روکش رنگی نباشد. رنگ های جداگانه روکش برای انواع دیگر تارهای نوری ممکن است بعداً در جدول 3 و در جدول بعدی در نظر گرفته شود.

سالهاست که کاربران کابل های ترکیبی یا هیبریدی (MM+SM) را در زیر ساخت شبکه ستون فقرات Back bone نصب می نمایند. این کابل های شبکه فیبر نوری شامل چندین نوع تار فیبر نوری مالتی مد 50/125 و تارهای نوری تک حالته (سینگل مد) 9/125 میکرون می باشند که البته مدیریت کابل نیز در زمان سربندی دشوارتر است. ما مواردی را مشاهده نموده ایم که کاربران و اپراتورهای نصب شبکه دچار سردرگمی شده و نتایج آزمایش نادرستی را دریافت نموده اند و همچنین هنگام کار با شبکه هایی که بر روی نوع فیبر اشتباه متصل شده اند ، دچار مشکل شده اند. برای تشخیص نوع فیبر نیز ممکن است از کدهای رنگی اتصال استفاده شود. اگر در مورد فیبر مطمئن نیستید ، اندازه هسته را می توانید با بررسی دقیق تر اتصال با میکروسکوپ بازرسی inspection probe فیبر نوری در حالی که فیبر را با نور سفید (چراغ قوه) روشن می نمایید ، بررسی فرمایید.

کانکتور ها و اتصالات فیبر نوری

از آغاز کاربری اولیه فیبر نوری ، رنگ نارنجی ، مشکی یا خاکستری مشخصه فیبر های نوری چند حالته(مالتی مد) و رنگ زرد نشان دهنده نوع تک حالته(سینگل مد) بود. با این حال ، با ارائه کانکتور های فلزی مانند FC و ST کدگذاری رنگی کانکتور ها کمی دشوار شد ، بنابراین از بوت های رنگی ( چکمه های رنگی / قطعه پلاستیکی شبیه مخروط در انتهای بدنه کانکتور فیبر نوری) اغلب مورد استفاده قرار می گرفت.

تار های کابل فیبر نوری

در داخل کابل فیبر نوری یا داخل هر تیوب فیبر نوری در ساختار کابل لوز تیوب ، تارهای فیبر نوری جداگانه برای شناسایی سریع رنگ بندی می شوند. تارهای فیبر نوری مطابق استاندارد ارائه شده برای کابل های مخابراتی قرار گرفته اند TIA ، مگر اینکه تارهای نوری به صورت جداگانه و مشخص ثبت سفارش شوند.

تیوب های بافر تا تیوب 12 از دنباله رنگی یکسان TIA-598 پیروی می نمایند (مشابه رنگ بندی تارهای نوری در داخل هر تیوب) ، سپس تیوب های 13-24 رنگ ها را با یک نوار مشکی تکرار می نمایند (خود تار یا تیوب مشکی دارای یک نوار زرد رنگ خواهد بود) ، تیوب های 25-36 هم رنگ با یک نوار نارنجی ، 37- 48 از یک نوار سبز رنگ استفاده می نماید ، همان ترتیب کد رنگی برای نوار. تیوب های حاوی بیش از 12 تار نوری از نوار ریبون برای جدا سازی تارهای نوری به شکل گروه استفاده می نماید. کابل های ریبون نیز از این دنباله رنگی پیروی می نمایند.

جهت اتصال سر به سر و یا به پیگتیل در اتصال مکانیکی و ‌فیوژن فیبر نوری ، فیبرهای رنگی معمولاً به یگدیگر متصل می شوند تا از تداوم کدهای رنگ در طول یک کابل اطمینان حاصل شود.

یک سند عمومی از رنگ بندی فیبر نوری در دسترس می باشد که دوازده رنگ TIA/EIA را برای فیبر نوری تعریف می نماید ، از طریق لینک زیر میتوانید به سند فوق دسترسی داشته باشید:

لینک دسترسی

توجه: تارهای فیبر نوری 13-16 برای کانکتور های MPO 16 به شرح زیر مشخص گردیده اند:
13: زیتونی ، 14: ارغوانی (بنفش) ، 15: برنزی ، 16: لیمویی.

کابل های فیبر نوری

کابل های شبکه مسی

تجهیزات فیبر نوری