لایه ارائه “presentation” در مدل OSI

لایه ارائه “presentation” ششمین لایه در مدل OSI می باشد و وظیفه تبدیل فرمت های مختلف فایل را بر عهده دارد. تبدیل فرمت ها اجازه می دهد تا دو سیستم با هم ارتباط برقرار نمایند. سایر وظایف انجام شده توسط لایه ششم شامل فشرده سازی و رمزگذاری داده ها می باشد.

لایه ارائه “presentation” در مدل OSI

فهرست مطالب

1. لایه ارائه در مدل OSI
   1. لایه ارائه چیست؟
   2. لایه ارائه چه کاری انجام می دهد؟
   3. لایه ارائه از کدام فرمت ها استفاده می کند؟
   4. پروتکل های لایه presentation

لایه ارائه چیست؟

لایه ارائه ششمین لایه از مدل OSI است. این لایه در درجه اول جهت تبدیل فرمت های مختلف فایل ها بین فرستنده و گیرنده استفاده می شود. مدل OSI یک مدل مرجع می باشد که جهت تعریف استاندارد های ارتباطی بین دو دستگاه در یک شبکه استفاده می گردد. توسعه این استاندارد در 1970 میلادی آغاز شد و اولین بار در دهه 80 میلادی منتشر شد. این استاندارد تعامل یکپارچه بین سیستم های فنی مختلف را امکان پذیر می سازد.
مدل OSI در مجموع از هفت لایه مختلف تشکیل شده است که همگی وظایف مشخص خود را دارند. در حالی که مرزهای واضحی بین لایه‌ها وجود دارد، لایه‌ها با یکدیگر تعامل دارند. لایه های مختلف به شرح زیر است:

1. لایه فیزیکی “Physical layer”
2. لایه پیوند داده “Data link layer”
3. لایه شبکه “Network layer”
4. لایه انتقال “Transport layer”
5. لایه نشست “Session layer”
6. لایه ارائه “Presentation layer”
7. لایه کاربرد “Application layer”

لایه ارائه چه کاری انجام می دهد؟

لایه ارائه با لایه اپلیکیشن که به طور مستقیم بالای آن قرار دارد تعامل نزدیکی دارد. وظیفه اصلی لایه “presentation”، ارائه داده ها به گونه ای است که هم سیستم از ارسال کننده و هم در سیستم دریافت کننده آن قابل درک و تفسیر باشد. پس از انجام این فرایند، لایه اپلیکیشن مشخص می نماید که ساختار داده ها چگونه باید باشد و چه نوع داده و مقادیری مجاز هستند.

با استفاده از این ورودی ها، یک مجموعه دستوری، یا یک دستور “syntax” انتقال مطلق، به طور خودکار ایجاد می شود. اکنون لایه ارائه وظیفه دارد داده ها را به گونه ای انتقال دهد که بدون تغییر اطلاعات موجود در آن قابل خواندن باشد.

لایه ارائه اغلب مسئولیت رمزگذاری “encryption” و رمزگشایی “decryption” داده ها را نیز بر عهده دارد. اطلاعات ابتدا در سمت فرستنده رمزنگاری شده و سپس در حالت رمزگذاری شده به گیرنده ارسال می شود. سپس کلیدها “Keys” و روش های رمزگذاری در لایه ارائه رد و بدل می شوند. در نهایت گیرنده قادر است داده های ناخوانا را رمزگشایی کرده و آن را به قالبی تبدیل کند که قابل درک و تفسیر باشد.

لایه presentation از کدام فرمت ها استفاده می کند؟

چنانچه داده ها در حین انتقال نمایش داده شوند، اغلب از اصطلاح  “transfer syntax” استفاده می شود.  دستور انتقال در نهایت به دستور انتقال مطلق “abstract transfer syntax”، که در آن مقادیر منتقل شده نوشته می شوند، و دستور مشخص “concrete syntax”، که حاوی تعریفی از کدگذاری مقدار می باشد، تقسیم می گردد.

گیرنده تنها زمانی می تواند داده های دریافتی خود را پردازش و درک نماید که تمام اطلاعات را از لایه ارائه دریافت کرده باشد. رایج ترین زبان تعریف Abstract Syntax Notation One (ASN.1) است که توسط ISO نیز توصیه می شود. ISO سازمانی است که مسئول توسعه استانداردهای بین المللی در زمینه فناوری، مدیریت و تولید است.

لایه ارائه فرمت های مختلفی را دارا می باشد. رایج ترین قالب های متنی ASCII (کد استاندارد آمریکایی جهت تبادل اطلاعات “American Standard Code for Information Interchange”) و EBCDIC (کد مبادله اعشاری با کد باینری توسعه یافته “Extended Binary-Coded Decimal Interchange Code”) هستند. رایج ترین فرمت های تصویر GIF، JPEG و TIFF می باشند. فرمت های ویدئویی پرکاربرد شامل MIDI، MPEG و QuickTime هستند.

Lifewire / Colleen Tighe

پروتکل های لایه ارائه

پروتکل های مختلف و همچنین فناوری های انتقال و رمزگذاری متفاوتی در لایه presentation وجود دارند.

شامل:

1. Telnet
2. FTP
3. HTTP
4. SMTP
5. NNTP
6. NetBIOS

عبور از لایه ارائه
کارهایی که توسط لایه ارائه انجام می شوند همیشه برای ارتباط بین دو سیستم ضروری نیستند. در مواردی که هر دو سیستم از فرمت های یکسانی استفاده می کنند، تبدیل داده ها ضروری نیست. علاوه بر این، رمزگذاری و فشرده سازی برای هر تعامل مورد نیاز نیست و همچنین می تواند در لایه دیگری از مدل OSI انجام شود. در این صورت، لایه ارائه را می توان نادیده گرفت و لایه اپلیکیشن (7) می تواند مستقیماً با لایه نشست (5) ارتباط برقرار نماید.

کابل های فیبر نوری

 
کابل های شبکه مسی

 
تجهیزات فیبر نوری