پروتکل SMTP چیست

پروتکل SMTP چیست، ایمیل یکی از راه های پرکاربرد ارتباطی امروزه محسوب می شود. روزانه بیش از 306 میلیارد ایمیل در سراسر جهان ارسال و دریافت می گردد و امروزه به عنوان یکی از با ارزش ترین سرویس های اینترنت می باشد. همچنین ایمیل ( Email ) یکی از متداول ترین روش های ارتباطی برای مشاغل، دانشگاه ها، سازمان ها وافراد محسوب می گردد. اکثر سیستم های اینترنتی از SMTP به عنوان روشی برای انتقال Mail از یک کاربر به کاربر دیگر استفاده می نمایند.

فهرست مطالب

1. پروتکل SMTP چیست
2. فرایند ارسال نامه در SMTP

SMTP یک پروتکل Push است و جهت ارسال نامه استفاده می شود، در حالی که POP (post office protocol) یا IMAP (پروتکل دسترسی به پیام های اینترنتی) برای بازیابی ایمیل ها در سمت گیرنده استفاده می گردد. SMTP یک پروتکل لایه کاربردی است. SMTP پروتکل لایه کاربرد ( application ) است. کاربری که قصد دارد نامه را ارسال کند، یک اتصال TCP به سرور SMTP باز می نماید و سپس نامه را در مسیر اتصال ارسال می نماید. سرور SMTP همیشه در حالت گوش دادن ( listening mode ) است. به محض اینکه درخواست یک اتصال TCP دریافت می گردد، فرآیند SMTP یک اتصال را از طریق پورت 25 آغاز می نماید. پس از برقراری موفقیت آمیز اتصال TCP، نامه فورا ارسال می گردد.

هم کلاینت SMTP و هم سرور SMTP باید 2 جزء داشته باشند :

• User Agent (UA)
• Local MTA

عامل کاربر فرستنده ( User Agent ) پیام را آماده نموده و به MTA ارسال می نماید. وظیفه MTA انتقال نامه از طریق شبکه به MTA گیرنده می باشد. جهت ارسال نامه‌ها، سیستم باید دارای MTA Client و برای دریافت نامه‌ها، سیستم باید دارای MTA Server باشد.

فرایند ارسال بدین صورت است که ایمیل توسط یک سری پیام های درخواست ( Request ) و پاسخ ( Response ) بین کلاینت و سرور ارسال می گردد. پیام ارسال شده از یک سربرگ و یک متن تشکیل شده است. یک خط تهی برای پایان دادن به هدر نامه استفاده می شود و هر چیزی بعد از خط تهی به عنوان متن پیام در نظر گرفته می شود که دنباله ای از کاراکترهای ASCII است. متن پیام حاوی اطلاعاتی است که توسط دریافت کننده خوانده می شود.

فرایند دریافت نیز بدین این صورت است که عامل کاربر ( User Agent ) در سمت سرور، صندوق‌های پستی را در بازه‌های زمانی خاصی بررسی می نماید. در صورت دریافت هر گونه اطلاعات، ایمیل را به کاربر اطلاع رسانی می کند و هنگامی که کاربر سعی می نماید نامه را بخواند، لیستی از ایمیل ها را با توضیح مختصر از هر نامه در صندوق پست ( Mail Box ) نمایش می دهد. با انتخاب هر یک از ایمیل ها کاربران می توانند محتویات آن را مشاهده نمایند.

پروتکل SMTP چیست

SMTP مجموعه ای از دستورالعمل های ارتباطی است که به نرم افزار اجازه می دهد تا یک نامه الکترونیکی را از طریق اینترنت منتقل نماید، که پروتکل انتقال نامه ساده ( Simple Mail Transfer Protocol ) نامیده می شود. این پروتکلی است که برای ارسال پیام به سایر کاربران بر اساس آدرس های ایمیل استفاده می شود. به واسطه SMTP می توانیم یک پیام واحد را به یک یا چند گیرنده ارسال نماییم. ارسال پیام می تواند حاوی متن، صدا، ویدئو یا گرافیک باشد.

هدف اصلی استفاده از SMTP ، ایجاد قوانین ارتباطی بین سرورها می باشد. سرورها راهکار هایی برای شناسایی خود و اعلام اینکه چه نوع ارتباطی را انجام می دهند ، دارند. سرور ها همچنین راهکارهایی جهت رسیدگی به خطاهایی مانند آدرس ایمیل نادرست دارند. به عنوان مثال، اگر آدرس گیرنده اشتباه باشد، پاسخ سرور دریافت کننده با یک نوع پیام خطا است.

ابتدا کلاینت SMTP و سرور SMTP را به دو جزء به نام های user agent (UA) و mail transfer agent (MTA) تقسیم می نماییم. عامل کاربر (UA) پیام را آماده می نماید و به صورت نمایدن پاکت نامه را ایجاد و سپس پیام را در پاکت قرار می دهد. عامل انتقال نامه (MTA) این نامه را از طریق اینترنت منتقل می نماید.

SMTP با افزودن یک سیستم  Relay، سیستم پیچیده تری را امکان پذیر می نماید. به جای داشتن یک MTA در سمت ارسال و یکی در سمت گیرنده، MTA های بیشتری را می توان اضافه نمود که به عنوان کلاینت یا سرور برای انتقال ایمیل عمل می نمایند.

از سیستم Relay بدون پروتکل TCP/IP نیز می توان جهت ارسال ایمیل به کاربران استفاده نمود و این قابلیت با استفاده از Mail Gateway امکان پذیر می گردد. Mail Gateway یک MTA به صورت Relay است که می توان از آن برای دریافت ایمیل استفاده نمود.

فرایند ارسال نامه در SMTP

• ترکیب بندی نامه : کاربر با ارسال یک پیام الکترونیکی با استفاده از عامل کاربر ایمیل (MUA) یک ایمیل ارسال می نماید. پیام شامل دو بخش بدنه یا متن و سر برگ است. متن بخش اصلی پیام است در حالی که سر برگ شامل اطلاعاتی مانند آدرس فرستنده و گیرنده می باشد. سر برگ همچنین شامل اطلاعات توصیفی مانند موضوع پیام است. در این حالت، متن پیام مانند یک نامه و سربرگ مانند یک پاکت است که حاوی آدرس گیرنده است.
• ارسال نامه : پس از نوشتن یک ایمیل، کلاینت ایمیل تکمیل شده را با استفاده از SMTP در پورت 25 TCP به سرور SMTP ارسال می نماید.
• تحویل نامه : آدرس های ایمیل شامل دو بخش است. نام کاربری گیرنده و نام دامنه. به عنوان مثال، info@msp-ict.com، که در آن “info” نام کاربری گیرنده و “msp-ict.com” نام دامنه است. اگر نام دامنه آدرس ایمیل گیرنده با نام دامنه فرستنده متفاوت باشد، MSA نامه را به Mail transfer agent (MTA) ارسال می نماید. MTA جهت ارسال ایمیل، دامنه مورد نظر را پیدا می کند. همچنین برای بدست آوردن دامنه مورد نظر، رکورد MX را از Domain Name System ( DNS ) بررسی می نماید. رکورد MX شامل نام دامنه و آدرس IP دامنه گیرنده است. هنگامی که رکورد پیدا شد، MTA برای انتقال پیام به سرور متصل می شود.
• دریافت و پردازش نامه : هنگامی که پیام دریافت شد، سرور آن را به سرور ورودی (Mail Delivery Agent) تحویل می دهد که ایمیل را در جایی ذخیره می نماید و منتظر می ماند تا کاربر آن را بازیابی نماید.
• دسترسی و بازیابی ایمیل: ایمیل ذخیره شده در MDA را می توان با استفاده از MUA (Mail User Agent) بازیابی نمود. MUA با استفاده از لاگین و رمز عبور قابل دسترسی است.

 
آموزش شبکه